Mateus uit Mozambique doet ‘s ochtends allemaal klusjes in en rond het huis. Nu zijn school nog steeds dicht is vanwege de Corona-maatregelen is hij de hele dag thuis. Als hij klaar is met het vegen van de binnenplaats, pakt hij zijn boeken en rent hij naar de TV. Hij gaat geen tekenfilms kijken, nee, hij stemt af op TELESCOLA: een leerprogramma op afstand dat 1,2 miljoen kinderen in heel Mozambique helpt om hun schoolwerk bij te houden.

Mateus is 10 jaar en zit in groep 7. Hij woont met zijn familie in hoofdstad Maputo en gaat graag naar school. Portugees (de officiële taal van Mozambique) is zijn lievelingsvak. Zijn meester is getraind door Right To Play en doet vaak woordspelletjes met de kinderen en andere leuke oefeningen. Mateus snapt heel goed dat door naar school te gaan zijn kans op een betere toekomst hoger is. Zeker in een land waar slechts 46% van de kinderen hun basisschool afmaakt en minder dan 20% van de leerlingen wordt ingeschreven op een middelbare school. Hij baalt enorm dat hij door Corona nu niet naar school kan. Groep 7 is ook net een heel belangrijk jaar, want dan krijgen alle kinderen in Mozambique veel toetsen die bepalen welke vervolgopleiding ze kunnen volgen. Mateus is een slimme jongen en staat er qua cijfers goed voor, tot Corona roet in het eten gooide. Alle toetsen zijn uitgesteld.

In het begin was thuisblijven nog leuk, maar na een paar dagen begon Mateus zich te vervelen en zorgen te maken. Om hem bezig te houden, gaven zijn ouders hem klusjes in huis. Dat hielp even, maar Mateus bleef denken aan zijn toetsen. Hoe langer hij thuis zou zitten, hoe moeilijker het voor hem zou worden om zijn rekenen en lezen op peil te houden. En dan zou hij zijn toetsen niet goed maken. Mateus: “Ik maakte me zorgen dat we nooit meer terug naar school zouden gaan en ik hierdoor een positief advies voor een vervolgopleiding misliep.”

Dat Mateus zich zorgen maakte is niet onterecht. In Zuidelijk Afrika stoppen duizenden leerlingen per jaar tijdelijk met school omdat ze bijvoorbeeld moeten werken om hun ouders te helpen rond te komen. Hoe langer kinderen van school wegblijven, hoe groter de kans dat ze nooit meer teruggaan omdat de leerachterstand te groot wordt. Dit probleem speelde al voor de Corona-crisis, maar is nu groter dan ooit vanwege alle schoolsluitingen. Onderwijsdeskundigen schatten in dat meer dan 24 miljoen kinderen wereldwijd vroegtijdig met school zullen stoppen als gevolg van de lockdown. De meeste van deze kinderen groeien op in arme gebieden waar er geen internetverbinding is en waar mogelijkheden voor onderwijs op afstand er niet of zeer beperkt zijn. Dat geldt ook voor Mateus. Zijn familie heeft geen computer of toegang tot internet, dus online lessen volgen was niet mogelijk. Maar, het TELESCOLA programma van Right To Play biedt uitkomst.

Telescola is een samenwerking tussen de nationale overheid en Right To Play. De overheid heeft Right To Play benaderd om samen het tele-curriculum te ontwikkelen vanwege onze jarenlange ervaring met “play-based learning” en de trainingen die we verzorgen voor diverse leerkrachten in Mozambique. Via radio en TV kunnen kinderen vanaf groep 1 al hun lessen blijven volgen. Er wordt gebruik gemaakt van interactieve oefeningen en spelvormen, zodat kinderen betrokken blijven en om ervoor te zorgen dat ze onthouden wat ze hebben geleerd. De vakken rekenen, lezen en schrijven komen natuurlijk aan bod, maar kinderen krijgen ook voorlichting over het Corona-virus en kinderrechten. Mateus was direct enthousiast en is meteen de lessen gaan volgen.

"Toen mijn ouders over TELESCOLA hoorden lieten ze me elke ochtend de lessen via de TV volgen”, vertelt Mateus. Hij kreeg een oefenboek en een potlood en kon direct aan de slag. Zijn ouders twijfelden of het zou werken zonder hulp en toezicht van zijn meester. Maar, een belangrijk onderdeel van het TELESCOLA-programma is het contact tussen leerkrachten en ouders via zogenaamde deeltelefoons. Een groep ouders die in hetzelfde dorp wonen, deelt een telefoon met elkaar en houdt zo contact met de docent. De ouders bespreken vragen die hun kinderen hebben waar zij zelf niet direct bij kunnen helpen.

Mateus: "Mijn ouders zagen dat ik al mijn vragen over de leerstof opschreef. Zij konden me niet met die vragen helpen, maar ze konden deze wel sms-en naar de meester. De meester legt vervolgens alles uit door korte video’s op te nemen en te delen via de deeltelefoon die ik dan kan bekijken. Daarnaast geeft de meester me altijd complimentjes via SMS en moedigt hij me aan om te blijven leren. Zo blijf ik gemotiveerd.”

De scholen zijn nog niet allemaal open in Mozambique, maar de angst dat Mateus zijn toetsen nooit meer kan doen is verdwenen. Hij heeft meer zelfvertrouwen gekregen en hij verveelt zich thuis niet meer. "Ik ben blij dat ik thuis mijn schoolwerk kan doen, ik weet zeker dat ik goede cijfers zal halen zodra we weer terug naar school kunnen. Ik heb weer vertrouwen in mijn toekomst.”

Help kinderen als Mateus vertrouwen te hebben in hun toekomst. 2020 was een zwaar jaar voor kinderen wereldwijd. Covid-19 heeft hun leven totaal veranderd. Door de schoolsluitingen zaten 1,5 miljard kinderen ineens thuis. Zorg met een donatie dat een kind een onderwijs-op-afstand pakket krijgt, zodat hij of zij geen leerachterstand krijgt en spelenderwijs bij de les wordt gehouden.